لحظاتی خوش در خانه تاریخی ملک مشهد|مشهد فوری

خانه ملک یکی از آثار تاریخی و دیدنی مشهد است که مالکیت آن به حاج حسین ملک نیکوکار ثروتمند مشهدی برمی‌گردد به همین دلیل نام خانه ملک بر آن ماندگار شده است این خانه در خیابان امام خمینی (ره) واقع شده است.

به گزارش مشهد فوری، خانه ملک یکی از آثار تاریخی و دیدنی مشهد است که مالکیت آن به حاج حسین ملک نیکوکار ثروتمند مشهدی برمی‌گردد به همین دلیل نام خانه ملک بر آن ماندگار شده است این خانه در خیابان امام خمینی (ره) واقع شده است.

زیر بنای خانه ملک حدودا 600 متر مربع است که در اوایل قرن چهاردهم هجری شمسی در زمینی به مساحت 1659 متر مربع بنا شده است. این بنا مربوط به اواخر عصر قاجار و دوران انتقال معماری است که در سال 1377 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه تاریخی ملک در گذشته بسیار وسیع تر از آنچه که امروز به نظر می‌رسد بوده است و اکنون فقط بخش بیرونی آن باقی مانده است. بخش درونی آن اندرونی شخصی و محل زندگی حاج حسین ملک بوده است که قبل از سال 1370 تخریب شده است.بخش بیرونی و به جا مانده‌ این بنا شامل دو طبقه است.

معماری این بنا تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و اروپایی است. نمای بیرونی خانه ملک به‌خصوص سردر پنجره‌های آن با آجر‌های ریز و درشت و در بعضی قسمت‌ها با کاشی‌های فیروزه‌ای‌ رنگ ظریفی تزیین شده است. طبقه اول، سقف مشبک و منبت‎‌کاری‌شده و شومینه گچبری‌شده زیبایی دارد که همگی نشانی از معماری، تزیینات و ریزه‌کاری‌های هنر اصیل ایرانی است.

تنها نمونه حمام تاریخی خصوصی مشهد با 127 متر مساحت نیز در خانه ملک مشهد قرار گرفته است. حمامی که در زیرزمین قرار گرفته و معماری خاص اسلامی دارد و شامل بخش‌هایی نظیر مواد سوختنی، گرمخانه، میان در، سرویس بهداشتی، نمازخانه و آتش دان است.

این بنای بازسازی‌شده هم‌اکنون زیرنظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهر مشهد قرار دارد و به‌عنوان مرکز آفرینش و پژوهش هنری‌های سنتی و صنایع دستی محسوب می‌شود. اساتید بنام مشهد در زمینه‌های بافت فرش و گلیم، سفال و سرامیک و لعاب ‌کاری، سوزن‌دوزی، منبت و معرق، مینیاتور و تذهیب و جلد سازی به آموزش و خلق آثار هنری مشغول‌اند. گفته می‌شود مسئول حفظ و احیای محوطه‌های تاریخی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، حمام خانه ملک را تنها «نمونه حمام تاریخی خصوصی دوره خودش» در شهر مشهد معرفی کرده است.

مجموعه خانه ملک در طول سال‌ها در رشته‌های مختلف گردش‌های بسیاری داشته است. بعضی رشته‌های هنری آمده اند و رفته اند و رشته‌های دیگر جایگزین آن‌ها شده اند. ممکن است بعضی رشته‌ها در یک دوره اینجا پر رنگ بوده باشد و در دوره ای کمرنگ شده باشد یا برعکس. در هر حال هجده رشته هنری در خانه ملک فعال است که هنرمندان در آن رشته‌ها مشغول فعالیت اند.

قلمزنی روی فلز، مس، برنج، فولاد، نقره، مشبک، ریخته گری، ملیله نقره، سفال به صورت نقش برجسته، مجسمه، لعاب، سرامیک، کارگاه نقاشی باتیک، مهرسازی، کارگاه گلیم، طراحی فرش، نگارگری در رشته‌های تذهیب، تشعیر؛ طراحی مقرنس، کارگاه نقاشی قهوه خانه ای و...

در خانه ملک دوره‌هایی کارگاه شیشه برپا بوده که فعلا به صورت فیوزینگ مشغول به کار هستند. کارگاه سنگ هرکاره که بر روی آن از قلمزنی تا مشبک و حکاکی سنگ تا تراش حجم روی سنگ انجام می‌شود. در کارگاه چوب هم هنر معرق، منبت، ساخت و سازهای سنتی و... صورت می‌گیرد.

در بعضی رشته‌های هنری مثل کارگاه مشبک سنگ که در طبقه اول فعال است هنرآموزان می‌آیند این هنر را یاد می‌گیرند. بعد از مدتی در همینجا به آنها کار سفارش داده می‌شود و کارآفرینی صورت می‌گیرد.

در کارگاه خانه ملک دوخت‌های سنتی تقریبا درهمه رشته‌ها آموزش داده می‌شود. این کارگاه جزو کامل ترین کارگاه‌های خانه ملک به شمار می‌رود. از دوخت‌های رایج امروزی تا دوخت‌های منسوخی که الان دیگر کاربرد چندانی ندارد در آنجا آموزش داده می‌شود. انواع دوخت‌های سنتی در اینجا در حال احیا شدن است.

آدرس خانه ملک

خانه‌ ملک در ضلع شرقی خیابان امام خمینی، سه‌راه دارایی، روبروی اداره‌ دارایی مشهد (ارگ سابق) واقع شده است.

ساعت بازدید

بازدید از خانه تاریخی ملک برای عموم آزاد است و هزینه‌ای برای این منظور دریافت نمی‌شود علاوه بر این در تمامی فصول از ساعت 9 صبح تا 7 عصر خانه ملک به روی علاقمندان باز است هنرمندان هم عموما تا ساعت 2 حضور دارند. در ماه مبارک رمضان خانه ملک از ساعت 9 صبح تا 6 عصر در خدمت بازدید کنندگان است.